Perły krakowskiej architektury - Sukiennice

Stały się jedną z najsłynniejszych budowli Krakowa i największą ozdobą Rynku Głównego. Sukiennice to wspaniały zabytek i unikalne dzieło sztuki, które wciąż spełnia swą pierwotną rolę. Handluje się tu na okrągło, a zakupienie pamiątki w jednym z tutejszych kramów jest jedną z obowiązkowych czynności dla wielu turystów odwiedzających Kraków. 

Sukiennice (styczeń 2011)

Długie dzieje krakowskich Sukiennic

Przez wieki Sukiennice były najważniejszym obiektem handlowym Krakowa oraz jednym z najważniejszych punktów na mapie tego miasta. To przy Sukiennicach odbywały się tak ważne uroczystości, jak Hołd Pruski (1525) czy przysięga Tadeusza Kościuszki (1794). Ważne były też wszystkie wydarzenia związane z budową i przebudową Sukiennic – gmachu, który swą ostateczną formę uzyskał pod koniec wieku XIX. 

Początki Sukiennic ściśle wiążą się z historią grodu Kraka. Gdy Kraków otrzymał prawa miejskie, gdy w 1257 roku wytyczony został obecny Rynek Główny, wtedy też zapadła decyzja, by miejsce te uczynić głównym punktem handlowym. W efekcie obok ratusza wzniesiono gmach wagi miejskiej, powstały też liczne kramy, w których od XIV wieku handlowano przede wszystkim suknem. Do dziś o tym towarze przypomina nazwa budynku, którego zalążkiem były niepozorne, średniowieczne stoiska handlowe. To one, zmieniając z czasem swój wygląd, dały początek zadaszonej budowli, która pozwalała na prowadzenie handlu w lepszych warunkach. Najważniejsze prace wykonano w  połowie XVI wieku, kiedy to Sukiennice zyskały renesansową formę. Ówczesnymi pracami kierował Jan Maria Padovano. Kolejne ważne zmiany zostały wprowadzone przez Tomasza Prylińskiego – architekta, który miał brać udział w XIX-wiecznym programie upiększania miasta. To on zaproponował, by tradycyjne, drewniane kramy mieściły się tylko we wnętrzu Sukiennic, tak, aby lokale po zewnętrznej stronie można było przemienić w eleganckie kawiarnie oraz okazałe sklepy. Formę, jaką w tym czasie zyskały Sukiennice, można podziwiać do dziś.  

Z wizytą w Sukiennicach – tradycyjne kramy i niezwykła kolekcja herbów

 

Sukiennice są zabytkiem klasy 0, i jak na obiekt wyceniony tak wysoko przystało, mają się czym pochwalić. W bryle zewnętrznej gmachu wyróżnia się styl gotycki i renesansowy, a wspaniała fasada sprawia, że gmach ten od złudzenia przypomina piękny pałac. Choć w XIX wieku wygląd Sukiennic został znacznie zmieniony, do dziś nie brak tu pamiątek z czasów poprzedniej, XVI-wiecznej przebudowy. Jedną z nich są renesansowe schody, które prowadzą na piętro Sukiennic. Można je zobaczyć po obu krótszych bokach gmachu, choć to długie fasady z pięknymi attykami najmocniej przyciągają uwagę zwiedzających. 

Sukiennice z XVI-wiecznymi schodami, malowniczymi podcieniami i renesansowymi detalami. W tle - słynny Kościół Mariacki (fot. 2011 r.)

Detale architektoniczne - to dzięki nim Sukiennice są jedną z najcenniejszych perełek krakowskiej architektury (fot. czerwiec 2015)

Wnętrze hali targowej również ma się czym pochwalić. Większość turystów swą uwagę skupia na drewnianych kramach, w których sprzedawane są piękne stroje, biżuteria lub lokalne wyroby. Warto jednak przyjrzeć się i ścianom Sukiennic. Są one ozdobione godłami kupieckimi oraz herbami miast, w gronie których możemy zobaczyć m.in. herby Bytomia, Oświęcimia, Nysy, Opola, Gdyni i Wieliczki. Znalazł się tu również herb Krakowa. Warto też przyjrzeć się godłom poszczególnych cechów, dzięki którym można się przekonać, jak wiele zawodów wykonywano w dawnym Krakowie. 

Galeria Malarstwa Polskiego – gratka dla każdego miłośnika sztuki 

Mówiąc o Sukiennicach, nie można pominąć Galerii Malarstwa Polskiego. To jedna z najważniejszych atrakcji, jaką Kraków może oczarować miłośników sztuki. Początki tej galerii sięgają 1879 roku, kiedy to Kraków hucznie obchodził 50-lecie pracy literackiej Józefa Ignacego Kraszewskiego. Uroczystości miały się odbyć w sali na piętrze Sukiennic, którą z tej okazji postanowiono pięknie udekorować. Pomógł w tym Henryk Siemiradzki, który podarował miastu jedno ze swych najsłynniejszych dzieł. Były to „Pochodnie Nerona” – wyjątkowy obraz, który dał początek niezwykłej kolekcji malarstwa polskiego i krakowskiemu Muzeum Narodowego. Do dziś najważniejsze prace polskich twórców są wystawiane na pierwszym piętrze Sukiennic. Wśród obrazów, które przyciągają do galerii rzesze miłośników sztuki, znajdują się m.in. tak ważne dzieła, jak „Bitwa pod Chocimiem” Franciszka Smuglewicza, „Portret Heleny Modrzejewskiej” Tadeusza Ajdukiewicza i „Pożegnanie” Artura Grottgera. Wspaniale prezentują się też kolekcje prac Piotra Michałowskiego, Henryka Rodakowskiego oraz Jana Matejki, którego „Hołd Pruski” stał się jednym z najważniejszych dzieł w historii polskiego malarstwa. 

Lokalizacja

województwo małopolskie, Kraków, Rynek Główny